Skład i łam tekstu

To są w zasadzie dwie czynności: skład to przygotowanie szablonu książki, zaś łam to wlanie weń Twojego tekstu. Są to procesy dość skomplikowane, wymagające wielu ustaleń, także z drukarnią. Dlatego też powierzając mi swój tekst, oszczędzasz czas i zdrowie. Wyobraź sobie, ile zaoszczędzisz.

Jak wygląda u mnie skład i łam Twojej publikacji

Proces ten jest podobny jak w innych miejscach, ale u na masz gwarancję, że wygląd Twojej książki lubg publikacji będzie uwzględniał zarówno Twoje oczekiwania, jaki i zalecenia wskazywane dla poszczególnych typów publikacji. Musisz wiedzieć, że różne są zalecena dla książek beletrystycznych, naukowych, albumów czy broszur. Istotna jest także liczba stron i rodzaj okładki, ale to Ci wyjaśnię już podczas ustaleń. Już dziś wyślij swój tekst, to wszystko Ci napiszę.

Czym jest skład i łam tekstu?

Jest to proces, podczas ktorego przygotujemy Twój tekst do druku w drukarni lub przygotujemy e-book do umieszczenia w internecie. Ustalimy format książki, wielkości marginesów, spadów, interlinii, a także dobierzemy krój i wielkość czcionki. Na koniec dodamy strony przedtytułową, tytułową i redakcyjną. W przypadku ilustracji, pomożemy je umieścić w tekście, chyba że dokładnie wiesz, gdzie ma być ich miejsce. Tekst odsyłamy Ci w pliku pdf, gotowym do czytania lub próbnego wydruku, a także w pliku docelowym, przeznaczonym do przesłania do drukarni. Pomagamy również w kontaktach z drukarniami odnośnie ustaleń terminów, warunków współpracy, prowadzimy ustalenia techniczne dotyczące wydruku i innych ustawień.

Oprawa książek

Rodzaj okładki ma istotne znaczenie dla formatu książki i kosztów jej druku. Na początek wyjaśnię Ci, o co chodzi z tą okładką?

Elementy oprawy książek

Okładka jest potocznym określeniem na oprawę książki – najprościej ujmując – składa się z dwóch okładzin (przedniej i tylnej) i grzbietu. Z kolei pełna oprawa składa się z poniższych elementów:

• wkład – to nic innego jak kartki z Twoim tekstem, ułożone w takiej kolejności, aby zapewnić ciągłość czytanego tekstu, połączonych na jednym boku zwanym grzbietem wkładu;
• okładzina – jest to część okładki, która styka się z pierwszą i ostatnią stroną wkładu;
• grzbiet – to krawędź oprawy połączona z okładziną, na którym to drukowane są podstawowe informacje o książce, jak tytuł, imię i nazwisko autora i wydawnictwo;
• wyklejka – to połączenie wkładu przedniego i tylnego z okładziną, inaczej: jest to papier – zadrukowany lub nie – przyklejony do wewnętrznej strony okładziny i połączony z wkładem;
• oklejka – to dodatkowy element przyklejany na zewnętrznej stronie sztywnej okładki, wykonany z papieru, skóry lub innego materiału. Jest charakterystyczny dla opraw artystycznych ze względu na umieszczanie na nim projektu graficznego, tytułu i innych zdobień, chroniąc jednocześnie sztywną oprawę przed uszkodzeniami. Inną rolą oklejki jest złączenie dwoch okladzin i grzbietu;
• obwoluta – to papierowy element nakładany luźno na okładkę, pełniący funkcje ochronne i informacyjne. Obwolutę najczęściej stosuje się przy twardych okładkach, na których nie wyciska się wielu informacji, np. tytuł i autora. Natomiast wszelkie elementy graficzne, dodatkowe informacje o książce i o autorze umieszcza się właśnie na obwolucie.

Rodzaje okładek

Wyróżnia się następujące rodzaje opraw:

• oprawa zeszytowa zwykła – kartki i okładka łączone są zszywkami, podobnie jak w zeszytach szkolnych, brak grzbietu. Zastosowanie: broszury, instrukcje obsługi, foldery, cienkie książki, tomiki poezji, niewielkie magazyny i czasopisma, publikacje o niewielkiej objętości;
• oprawa zeszytowa spiralna – kartki i okładka łączone są spiralą, pozwalającą na rozłożenie wydawnictwa na płasko, a nawet złożenie kartek pod spód. Zastosowanie: notesy, terminarze, materialy szkoleniowe, mapy, katalogi, specyfikacje techniczne;
• oprawa miękka klejona – kartki klejone są ze sobą specjalnym klejem introligatorskim, ułożone zwykle jedna na drugiej, okładka klejona do bloku kartek, grzbiet płaski. Jest to najpopularniejsza oprawa, będąca tańszą opcją w porównaniu do okładki twardej, a daje możliwość jej uszlachetnienia. Zastosowanie: grubsze czasopisma, katalogi, materiały promocyjne, książki;
• oprawa miękka szyta – kartki są zszywane wytrzymałą nicią, grzbiet klejony do zszytego bloku kartek, grzbiet płaski. Zastosowanie: grube książki, katalogi i podobne publikacje;
• oprawa miękka szyto-klejona – kartki publikacji są najpierw szyte wytrzymałą nicią, a następnie wzmocnione klejem, zaś grzbiet okładki klei się do zszytego i sklejonego wcześniej bloku kartek, grzbiet płaski. Zastosowanie: grubsze książki, katalogi i inne publikacje;
• oprawa twarda klejona – składa się z oklejki, do której przyklejone są okładzinówki (tylna i przednia) i grzbietówka. Są to elementy usztywniające, niewidoczne w gotowej książce. Jako jednozłamowa składka papieru o wyższej gramaturze, klejona jest do wkładu i do okładki. Okładzinówki nadają sztywność okładzin, zaś grzbietówka – sztywność grzbietowi. Przy tym rodzaju oprawy, poszczególne arkusze wkładu są łączone na grzbiecie klejem introligatorskim, a grzbiet jest wypukły. Zastosowanie: książki beletrystyczne, specjalistyczne publikacje;
• oprawa twarda szyta – różni się od oprawy twardej klejonej systemem łączenia wkładu. W tym przypadku wkład składa się z wielu składek (złożone wpół i włożone jeden w drugi arkusze), co przypomina zeszyty 16 kartkowe. Składki te zszywa się za pomocą wytrzymałych nici. Jest to rozwiązanie trwałe i eleganckie. Zastosowanie: ekskluzywne wydawnictwa.
• oprawa twarda szyto-klejona – to połączenie oprawy klejonej i szytej. Jest najbardziej wytrzymałe, pozwala na dość pełne rozłożenie stron bez ryzyka rozklejenia. Zastosowanie: ekskluzywne wydawnictwa.

Jak wygląda skład ksiązki?

W tym etapie ustalamy tzw. layout czyli wygląd książki. Zaczynamy od rodzaju okładki, gdyż jej wybór jest istotny dla formatu książki. Jeśli w przypadku niedużej publikacji zależy Ci na grzbiecie, na którym wydrukowany będzie tytuł dzieła, musisz wybrać mniejszy format. Są jednak pewne zalecenia dla formatów i trzeba się z tym liczyć.
Jeśli chcesz, by Twoja publikacja wyglądała elegancko, prestiżowo, to warto rozważyć wybór okładki twardej i do tego z szytymi kartkami. Jeśli zaś zależy Ci na jak najniższym koszcie, to najkorzystniej wypada okładka miękka klejona.
Gdy mamy już wybrany rodzaj okładki, jak i format książki, ustalamy całą resztę: wielkość marginesów, spadu (niezbędne do poprawnego druku), dobieramy krój czcionki i jej wielkość, a także odstępy międzywierszowe (interlinię). Szykujemy wygląd tzw. żywej paginy – czyli informacji w nagłówku lub stopce dzieła z tytułem rozdziału, autorem i numerem strony. Informacje te ustala się na stronach wzorcowych jednorazowo, a każda modyfikacja wymaga jedynie zmiany właśnie na stronach wzorcowych, a nie na każdej stronie tekstu osobno. Tak z grubsza przygotowany szablon (layout) gotowy jest na wlanie weń tekstu. Przechodzimy do etapu łamu.

Czym jest łam tekstu?

Teraz czas na wlanie Twojego tekstu w szablon. Wlanie to nic innego, jak wklejenie tego tekstu do layoutu. Następnie przystępuję do jego „układania” w szablonie. Stylizuję nagłówki, określam wygląd początku rozdziału, wygląd stron początkowych, tj. strony tytułowej, przedtytułowej i redakcyjnej. Strona tytułowa zawiera pełny tytuł, autora, wydawcę, miejsce i rok wydania. Strona przedtytułowa zawiera skrócony tytuł i autora, zaś strona redakcyjna przedstawia informacje o prawach autorskich, współautorach, redaktorach, drukarni czy numer ISBN. To jest takżeczas na opracowanie okładki. Możesz mi podesłać swój projekt, a jeśli nie masz, przygotuję projekt zgodny w Twoim wyobrażeniem. Na koniec, kiedy wszystko już jest zgodne z założeniami i dopracowane, przygotowuję plik docelowy, gotowy do korekty po składzie.

Każdy tekst opracowuję samodzielnie, nie korzystam z programów do korekty tekstu czy sztucznej inteligencji. Dzięki temu jestem w stanie sprostać wielu wyzwaniom. Nie czekaj, prześlij swój tekst teraz.